Fasıl 23 Yargı Reformu ve Temel Haklar

Çıkan öneriler  üç başlıkta toplanmıştır

1. 15 Temmuz sonrası gelişmeler ve OHAL ile ilgili önerilere bakıldığında en çok altı çizilen önerinin OHAL’in bir an önce kaldırılması ve uygulandığı sürece de hukuk devletine uygun icra edilmesi olmuştur. Katılımcılar, OHAL’in keyfi bir düzen olmadığını ve bunun da Türkiye’nin tarafı olduğu insan haklarına ilişkin uluslararası sözleşmeler başta olmak üzere, anayasa ve yasalara uygun bir biçimde yürütülmesi  gerektiği belirtilmiştir. Bununla beraber kapsamı OHAL’in gerektirdiği meseleleri aşan KHK’ların iptal edilmesi ve bunlarla ilgili evrensel insan hak ve özgürlüklerine uygun düzenlemeler yapılması da öneriler arasında yer almıştır.

2. Terörle mücadele konusunda öne çıkan öneri, Türkiye’nin terör tanımını ve terörle mücadelenin kapsamının sınırlarını dar ve net bir bakış açısıyla çizmesi gerektiğidir. Göç konusunda olduğu gibi, terör konusunda da Türkiye’nin Avrupa’yla ortak bir düzlemde buluşabilmesi ve mümkün mertebe geniş bir konsensüs elde edilebilmesi için çalışmalar yapılması gerektiği vurgulanmıştır. Bu amaçla işbirliğini öne çıkaran bir dilin hakim olmasının önemi üzerinde durulmuştur. İç politikada da Türkiye’nin terörle mücadelede şiddete başvurmamış kişileri serbest bırakılmasının ve terör mağdurlarının ailelerinin desteklenmesinin gerektiği belirtildi.

3. Masalarda tartışılan ve önerilerin yoğunlaştığı son konunun ise temel hak ve özgürlükler ve hukuk devleti olmuştur. Bu noktada katılımcılar özellikle Hakimler Savcılar Kurulu ve Anayasa Mahkemesi başta olmak üzere yargı organlarının bağımsız ve tarafsızlığının fiiliyatta sağlanması gerektiğini ve bunun için anayasal düzenlemelerin gözden geçirilmesinin gerekliliği üzerinde durulmuştur. AGİT gibi uluslararası kuruluşların  raporlarının dikkate alınması gerektiği ve bu durumda Avrupa’ya karşı sıkça dile getirilen ve Türkiye’nin hak ve özgürlükler konusunda hiç bir sorunu olmadığını iddia eden argümanların daha gerçekçi olacağının altı çizildi. Bununla beraber AİHS sözleşmesinin ek protokollerine taraf olunması, seçim barajının indirilmesi, basın ve akademik özgürlüklerin garanti altına alınması gibi güven arttırıcı adımların atılması istenmiştir.

 Genel Sonuç : Avrupa Günü’nün World Café bölümünde Öğrencilerin Vurguladıkları Öneriler

1. Temel görülen üç konu üzerinde duruldu.

1. 15 Temmuz sonrası gelişmeler ve OHAL ile ilgili önerilere bakıldığında en çok altı çizilen önerinin OHAL’in bir an önce kaldırılması ve uygulandığı sürece de hukuk devletine uygun icra edilmesi olduğunu görüyoruz. Katılımcılar, OHAL’in keyfi bir düzen olmadığını ve bunun da Türkiye’nin tarafı olduğu insan haklarına ilişkin uluslararası sözleşmeler başta olmak üzere, anayasa ve yasalara uygun bir biçimde yürütülmesi gerektiği belirtilmiştir. Kapsamı OHAL’in gerektirdiği meseleleri aşan KHK’ların iptali ve bunlarla ilgili evrensel insan hak ve özgürlüklerine uygun düzenlemeler yapılması da önerilmiştir.

2. Terörle mücadele konusunda ise öne çıkan öneri, Türkiye’nin terör tanımını ve terörle mücadelenin kapsamının sınırlarını dar ve net bir bakış açısıyla çizmesi gerektiğidir. Göç konusunda olduğu gibi, terör konusunda da Türkiye’nin Avrupa ile ortak bir düzlemde buluşarak geniş bir konsensüs elde edilebilmesi için çalışmalar yapılmasının önemi vurgulanmıştır. Bu amaçla ılımlı ve işbirliğini öne çıkaran bir dilin hakim olması da elzem göründü. Bunun yanında iç politikada da Türkiye’nin terörle mücadelede şiddete başvurmamış kişileri serbest bırakması ve terör mağdurlarının ailelerinin desteklenmesi gibi konulara eğilinmesi gerektiği belirtildi.

3. Masalarda tartışılan ve önerilerin yoğunlaştığı son konu temel hak ve özgürlükler ve hukuk devleti olmuştur. Bu noktada katılımcılar özellikle Hakimler Savcılar Kurulu ve Anayasa Mahkemesi başta olmak üzere yargı organlarının bağımsız ve tarafsızlığının fiiliyatta sağlanması gerektiğini ve bunun için anayasal düzenlemelerin gözden geçirilmesinin zorunlu olduğu belirtildi. Bu noktada, AGİT gibi uluslararası kuruluşlarının raporlarının dikkate alınması gerektiğinin  altı çizildi. Bununla beraber AİHS sözleşmesinin ek protokollerine taraf olunması, seçim barajının indirilmesi, basın ve akademik özgürlüklerin garanti altına alınması gibi  güven arttırıcı adımlara geçilmesinin önemi vurgulandı.